Η διδασκαλία και η μάθηση μπορούν να συμβαίνουν σε χρονικές στιγμές που είναι πιο βολικές και πιο παραγωγικές και για τους μαθητές και για τους καθηγητές και σε οποιοδήποτε χώρο αισθάνονται πιο άνετα. Οι μαθητές μπορούν να εργάζονται στον δικό τους χώρο και στον δικό τους ρυθμό μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο και η διαδικασία της μάθησης μπορεί να χωριστεί σε μικρότερα χρονικά τμήματα, ώστε να δίνεται η ευκαιρία του προβληματισμού και της ανασκόπησης. Ταυτόχρονα οι μαθητές αποκτούν πρόσβαση σε ακόμη μεγαλύτερη ποσότητα πληροφορίας και έχουν τη δυνατότητα –εφόσον το επιθυμούν – να την αναζητούν μέσω των πόρων που διατίθενται στο διαδίκτυο. Μπορούν να συμμετέχουν σε online κοινότητες οι οποίες ταιριάζουν με το πεδίο ενδιαφερόντων τους, να ανταλλάσσουν απόψεις και ιδέες με άλλους ανθρώπους, να γνωρίζουν διαφορετικούς τρόπους σκέψης και διαφορετικές θεωρήσεις των πραγμάτων, διαφορετικούς πολιτισμούς, γενικότερα να διευρύνουν το πνεύμα και τους ορίζοντές τους. Τέλος, πολύ σημαντικό θα ήταν να παραθέσουμε τις δυνατότητες που δίδονται σε άτομα με ειδικές δεξιότητες στην ίση συμμετοχή τους σε εκπαιδευτικές διαδικασίες, αφού δυσκολίες πρόσβασης τους περιορίζουν από τη δυνατότητά τους να παραστούν σε μία τάξη πρόσωπο με πρόσωπο.

Η συνεργασία αναδεικνύεται γενικότερα ως ένας από τους σημαντικότερους λόγους για τους οποίους τα μέσα  κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολύπλευρα στην εκπαίδευση (Zhang,2010). Εμβαθύνοντας λίγο περισσότερο διαπιστώνεται ότι, όταν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης λειτουργούν σε ένα παιδαγωγικό πλαίσιο, όπου υποστηρίζεται η συνεργασία στην αναζήτηση, στη δημιουργία και στον διαμοιρασμό της πληροφορίας, ενδυναμώνεται η κοινωνικοποίηση, η καλλιέργεια πολύπλευρων δεξιοτήτων και στάσεων-συμπεριφορών επικοινωνίας, η κριτική σκέψη, η δημιουργικότητα με αποτέλεσμα τα αυθεντικά προϊόντα μάθησης τα οποία εξελίσσονται διαρκώς (Peachey 2009, Zhang 2010).
Σαν εκπαιδευτικός θα μπορούσατε να πραγματοποιήσετε αρκετές υποστηρικτικές δράσεις – στο μάθημα που παραδίδετε στην τάξη σας – με τη βοήθεια κοινωνικού δικτύου.

Πιθανά σενάρια χρήσης

Τα πρώτα βασικά βήματα

Σενάριο πρώτο

Αμέσως μετά το μάθημα «ανεβάστε» μαγνητοφωνημένη τη διάλεξη που μόλις δώσατε και ταυτόχρονα και σημειώσεις του μαθήματος. Εμπλουτίστε το εκπαιδευτικό υλικό τους με φωτογραφίες, βίντεο και συνδέσμους. Με τον τρόπο αυτό ο μαθητής έχει τη δυνατότητα να έρθει σε επαφή με το υλικό διδασκαλίας, χωρίς χωροχρονικούς περιορισμούς και να καλύψει τα πιθανά κενά του. Επιπλέον κερδίζετε την εμπιστοσύνη των μαθητών μιας και δίνετε πρώτος το παράδειγμα της εξωστρέφειας, με το να τους παρέχετε τις σημειώσεις και την ηχογράφηση του μαθήματος κάτι που μέχρι σήμερα δύσκολα κάνει ένας εκπαιδευτικός.

Σενάριο δεύτερο

Παροτρύνετε τους μαθητές σας να διατυπώνουν απορίες δημόσια στον «τοίχο» του εργαλείου, σχετικά με κάποιες εργασίες που τους αναθέσατε ή με κάποια σημεία της θεωρίας που τους παραδώσατε στην τάξη. Απαντήστε μέσω του κοινωνικού δικτύου, και την απάντησή θα διαβάσουν όλοι όσοι συμμετέχουν. Έτσι θα πετύχετε και να φωτίσετε «σκοτεινά σημεία» των ασκήσεων και να τηρήσετε την αρχή της ίσης ενημέρωσης όλων των μαθητών.

Σενάριο τρίτο

Ένας μαθητής κάνει λόγο για μια αντίστοιχη άσκηση που βρήκε σε διαδικτυακό τόπο. Παροτρύνετέ τον δημόσια να στείλει το link για το επιπλέον υλικό που βρήκε ώστε όλοι να μπορούν να το δουν. Επιπλέον ζητήστε του αν μπορεί να διαμοιράσει το σχετικό αρχείο σε όλους. Έτσι θα αρχίσετε να περνάτε στο νου των μαθητών σας την ιδέα της διακίνησης της γνώσης απομακρύνοντάς τους από το στερεότυπο της μυστικοπάθειας –λόγω ανταγωνισμού- που διακρίνει το σχολικό περιβάλλον σήμερα.

Σενάριο τέταρτο

Καθιερώστε μέρες και ώρες της εβδομάδας στις οποίες πραγματοποιείτε αποστολή σχολίων για τις εργασίες που τους αναθέσατε, πιθανώς «ανέβασμα» συμπληρωματικού υλικού, άτυπης αξιολόγησης της προόδου τους ή ακόμη και ανακοινώσεων σχετικά με το μάθημα. Δημιουργήστε εκδηλώσεις και προσκαλέστε τους, υπενθυμίζοντάς τους κατ’ αυτό τον τρόπο κάποια γεγονότα που πρόκειται να συμβούν. Αν είστε συνεπής και τηρείτε το χρονοδιάγραμμά σας, θα διασφαλίσετε αφενός την αξιοπιστία του τρόπου που επιλέξατε για την εργασία τους και αφετέρου ότι υπάρχουν πολλές πιθανότητες να διαβαστεί από τους μαθητές, μιας και αυτό είναι το αγαπημένο τους μέσο επικοινωνίας.

Σενάριο πέμπτο

Σε περιπτώσεις ανάθεσης ομαδικών εργασιών, η πλατφόρμα ενός κοινωνικού δικτύου, μπορεί να αποτελέσει το καλύτερο εργαλείο για την παρακίνηση των μαθητών. Δημιουργήστε ομάδες εργασίας και αναθέστε τους συγκεκριμένα τμήματα δουλειάς – καλώς ορισμένα (εδώ ο ρόλος σας είναι ιδιαίτερα κρίσιμος). Οργανώστε τους σε group κι αφήστε τους να χρησιμοποιούν το group για την οργάνωση της δουλειάς τους. Κάντε παρεμβάσεις όπου είναι απαραίτητο και παρακολουθήστε τον τρόπο με τον οποίο οι κοινότητες ανακαλύπτουν τα πλεονεκτήματα του εργαλείου που χρησιμοποιούν. Είναι κάτι που λείπει από τη σημερινή εκπαιδευτική πρακτική, με τη γραμμική διδασκαλία και την αποστήθιση, ενώ επιπλέον καλλιεργεί την άμυλα μέσω του υγιούς συναγωνισμού μιας και η σύγκριση της προόδου των ομάδων από τους εμπλεκόμενους, τους ωθεί σε μεγαλύτερη προσπάθεια.

Σενάριο έκτο

Καθιερώστε μέρες και ώρες της εβδομάδας στις οποίες μπορείτε να έρθετε σε επαφή «διαδικτυακή» με όσους γονείς επιθυμούν. Από τη μία θα άρετε πιθανή δυσπιστία για το μάθημα, από την άλλη θα κερδίσετε την επαφή με κάποιους γονείς, κάτι που λείπει σήμερα από την εκπαίδευση και το έχουν ανάγκη τόσο αυτοί όσο και ο εκπαιδευτικός. Επιπλέον της ενημέρωσης για την πρόοδο των παιδιών τους, οι γονείς θα έχουν τη δυνατότητα να δουν κάποια σημεία προόδου, από τη διαδικτυακή δραστηριότητα της τάξης.

 Έρευνες στη χρήση των κοινωνικών δικτύων

Παρατηρώντας την συμπεριφορά των φοιτητών απέναντι σε κοινωνικά δίκτυα, μια έρευνα του καθηγητή Παλαιγεωργίου (2010) αποκαλύπτει την πολύ ενδιαφέρουσα παρατήρηση ότι τελευταία στις προτιμήσεις τους ήταν η ανάγκη δικτύωσης με τους συναδέλφους τους και αυτό θα μπορούσε να ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως.

Στον αντίποδα, η έρευνα των ChristineGreenhowandBethRobelia (2009) σε νέους από 17 ως 19 ετών στις ΗΠΑ συμπεραίνει ότι πολλοί μαθητές αισθάνονται πως χρησιμοποιώντας το MySpace.com, μαθαίνουν (αποκτούν) τεχνολογικές δεξιότητες και δεξιότητες επικοινωνίας και δημιουργικότητας οι οποίες αυξάνονται με την αύξηση της χρήσης. Μέσα από τη διαδικασία της καθοδήγησης άλλων στο να μάθουν πως θα χειρίζονται τα διάφορα εργαλεία (π.χ. αναζήτησης) και πώς θα επιλύουν προβλήματα, διαμορφώνουν διαισθητικά τη δική τους προσωπική έννοια της ικανότητας.

Τέλος σε άλλες έρευνες, όπως αυτή των Hung, H. & Yuen, S. (2010) προκύπτει το συμπέρασμα ότι οι τεχνολογίες κοινωνικής δικτύωσης ανοίγουν μια σειρά από ευκαιρίες μάθησης μέσα σε κοινότητες πρακτικής. Επιπλέον η κοινωνική δικτύωση αποκτά τη μέγιστη αξία της όταν υποστηρίζει κοινότητες ατόμων που πραγματοποιούν δια ζώσης συναντήσεις ή εικονικές κοινότητες από άτομα που γνωρίζονται. Και στην περίπτωση της έρευνας των Arnold Ν. & Paulus T (2010) ενώ τα εργαλεία δεν χρησιμοποιήθηκαν με τον τρόπο για τον οποίο είχαν σχεδιαστεί οι δραστηριότητες και μεγάλο μέρος της αλληλεπίδρασης των μαθητευόμενων δεν ήταν φανερό, οι αόρατες αυτές αλληλεπιδράσεις υποστήριξαν σημαντικά την ανάπτυξη της συνοχής της κοινότητας. Δηλαδή η μη συμμετοχή δεν ήταν στη συγκεκριμένη περίπτωση σημάδι αποστασιοποίησης αλλά δείγμα συμμετοχής και διάθεσης.